13 Kasım 2023
Trafikte Akıllı Trendler
Akıllı teknolojiler trafiğin neden olduğu olumsuz etkileri en aza indirerek kentlerin daha yaşanabilir bir niteliğe kavuşmasına katkı sağlıyor. Akıllı trafik ışıkları ve park sistemleri başta olmak üzere ulaşımda kullanılan akıllı trendler, taşıtların yol açtığı çevresel etkileri azaltmaya yardımcı oluyor.
Akıllı teknolojiler günümüzde en sık kullanılan kavramlardan biri. Peki, bir teknolojiye akıllı sıfatını kazandıran özellikler nelerdir? SMART sözcüğünün izini sürerek akıllı bir teknolojinin kendi kendini izleme, çözümleme ve raporlama niteliklerine sahip olduğunu ifade edebiliriz. Bunları gerçekleştirmek için yapay zeka teknolojilerine başvuran akıllı sistemler, sağladıkları kolaylık ve zaman tasarrufu başta olmak üzere etkili ve güvenli nitelikleriyle de pek çok bağlamda çarpıcı gelişmelere imkan tanıyor. Bu teknolojilerin her geçen gün geliştirdiği alanlardan biri de ulaşım. Gelin, ulaşım alanında kullanılan veya yakın gelecekte kullanılması planlanan akıllı teknolojilere birlikte göz atalım.
Kalabalık bir şehirde her gün direksiyon başına geçen bir sürücünün ya da birden fazla toplu taşıma aracı kullanmak zorundaki birinin 24 saatini ele aldığımızda ulaşımın bu vaktin kayda değer bir bölümünü oluşturduğunu görebiliriz. Geciken araçlar, tıkanan trafik, park yeri bulurken yaşanan zorluklar gibi pek çok etmen her gün on binlerce, hatta milyonlarca insanın birkaç saatini trafikte kaybederek işine veya evine çok daha geç ve yorgun bir şekilde ulaşmasına sebep oluyor. Tam da bu noktada devreye giren akıllı sistemler hem trafik yoğunluğunun azaltılmasını hem trafiğin neden olduğu olumsuz çevresel etkilerin minimize edilmesini mümkün hale getiriyor. Öncelikle bu amaç doğrultusunda kullanılan teknolojilerden biri olan akıllı trafik ışıklarını inceleyecek, ardından akıllı park sistemlerini ele alacağız.
Akıllı trafik ışıkları
Trafik ışıklarının icat edildikleri günden bugüne pek değişiklik göstermediğini ifade etmek abartılı olmayacaktır. Bugünün ihtiyaçlarını gözeterek geliştirilen akıllı sistemler ise sabit bir bekleme süresini temel alan klasik trafik ışıklarından farklı olarak trafiğin o anki durumuna göre araç ve yayaların hareketlerini düzenliyor. Sahip olduğu alıcılar, kameralar ve internet bağlantısı aracılığıyla gerçek zamanlı verilere ulaşarak bunları kestirimci algoritmalar yardımıyla çözümleyebilen akıllı trafik ışıkları, trafik yoğunluğunu azaltmanın yanı sıra, araçların yol açtığı kirleticilerin de salınımını azaltıyor. Bunlara ek olarak, söz konusu akıllı teknolojiyle birlikte ambulans ve itfaiye aracı gibi taşıtların varacakları noktaya çok daha hızlı bir şekilde ulaşmaları sağlanıyor.
Carnegie Mellon Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırma, gerçek zamanlı verileri temin ederek çözümleyebilen uyarlanabilir teknolojilerin araçların yol açtığı emisyon oranını yüzde 20’den fazla, trafikteki bekleme süresini yüzde 40 oranında, yolculuk için ayrılan vakti ise yüzde 30’a varan oranda azalttığını ortaya koymuştur. Akıllı trafik ışıkları bugün dünyadaki birçok kentte kullanılıyor.
Akıllı park sistemleri
Özellikle kalabalık bir şehirde araç kullanan sürücülerin maruz kaldığı başlıca zorluklardan biri park sorunudur. ABD’deki yaklaşık her iki sürücüden biri araç park etmenin ne denli stresli olduğunu ifade ediyor, sürücülerin yaklaşık yüzde 30’u park yeri aramak için en az yarım saat harcadıklarını belirtiyor. Park yeri aramak için harcanan sürenin ABD’de yılda yaklaşık 17 saate denk düştüğünü ve New York’taki bir sürücünün aracını park etmek için her sene 140 litreden fazla yakıt harcadığını öne süren incelemelere rastlamak da mümkün. Bu vahim durumun yol açtığı çevresel etkileri ve yakıt maliyetini göz önünde bulundurduğumuzda park sorununu çözmek üzere akıllı teknolojilere başvurmak kaçınılmaz olacaktır.
Tıpkı akıllı trafik ışıklarında olduğu gibi akıllı park sistemlerinde de başrolde alıcılar bulunuyor. Bu alıcılar yardımıyla elde edilen verinin gerçek zamanlı olarak çözümlenmesi sayesinde sürücüler araçlarını oldukça etkili bir şekilde park edebiliyor. Böylelikle yukarıda sözünü ettiğimiz New Yorklu sürücünün neden olduğu çevresel etkinin dört kat azaltılabilmesi sağlanıyor. Söz konusu teknolojilerle yalnızca park yeri bulmak değil, ödeme işlemleri de hızlıca gerçekleştiriliyor. Son olarak, araçlarını kolaylıkla park edebilmek sürücülerin stres düzeyini azaltarak sakin bir sürüşü tercih etmelerine de imkan tanıyor.
Akıllı teknolojiler günümüzde en sık kullanılan kavramlardan biri. Peki, bir teknolojiye akıllı sıfatını kazandıran özellikler nelerdir? SMART sözcüğünün izini sürerek akıllı bir teknolojinin kendi kendini izleme, çözümleme ve raporlama niteliklerine sahip olduğunu ifade edebiliriz. Bunları gerçekleştirmek için yapay zeka teknolojilerine başvuran akıllı sistemler, sağladıkları kolaylık ve zaman tasarrufu başta olmak üzere etkili ve güvenli nitelikleriyle de pek çok bağlamda çarpıcı gelişmelere imkan tanıyor. Bu teknolojilerin her geçen gün geliştirdiği alanlardan biri de ulaşım. Gelin, ulaşım alanında kullanılan veya yakın gelecekte kullanılması planlanan akıllı teknolojilere birlikte göz atalım.
Kalabalık bir şehirde her gün direksiyon başına geçen bir sürücünün ya da birden fazla toplu taşıma aracı kullanmak zorundaki birinin 24 saatini ele aldığımızda ulaşımın bu vaktin kayda değer bir bölümünü oluşturduğunu görebiliriz. Geciken araçlar, tıkanan trafik, park yeri bulurken yaşanan zorluklar gibi pek çok etmen her gün on binlerce, hatta milyonlarca insanın birkaç saatini trafikte kaybederek işine veya evine çok daha geç ve yorgun bir şekilde ulaşmasına sebep oluyor. Tam da bu noktada devreye giren akıllı sistemler hem trafik yoğunluğunun azaltılmasını hem trafiğin neden olduğu olumsuz çevresel etkilerin minimize edilmesini mümkün hale getiriyor. Öncelikle bu amaç doğrultusunda kullanılan teknolojilerden biri olan akıllı trafik ışıklarını inceleyecek, ardından akıllı park sistemlerini ele alacağız.
Akıllı trafik ışıkları
Trafik ışıklarının icat edildikleri günden bugüne pek değişiklik göstermediğini ifade etmek abartılı olmayacaktır. Bugünün ihtiyaçlarını gözeterek geliştirilen akıllı sistemler ise sabit bir bekleme süresini temel alan klasik trafik ışıklarından farklı olarak trafiğin o anki durumuna göre araç ve yayaların hareketlerini düzenliyor. Sahip olduğu alıcılar, kameralar ve internet bağlantısı aracılığıyla gerçek zamanlı verilere ulaşarak bunları kestirimci algoritmalar yardımıyla çözümleyebilen akıllı trafik ışıkları, trafik yoğunluğunu azaltmanın yanı sıra, araçların yol açtığı kirleticilerin de salınımını azaltıyor. Bunlara ek olarak, söz konusu akıllı teknolojiyle birlikte ambulans ve itfaiye aracı gibi taşıtların varacakları noktaya çok daha hızlı bir şekilde ulaşmaları sağlanıyor.
Carnegie Mellon Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırma, gerçek zamanlı verileri temin ederek çözümleyebilen uyarlanabilir teknolojilerin araçların yol açtığı emisyon oranını yüzde 20’den fazla, trafikteki bekleme süresini yüzde 40 oranında, yolculuk için ayrılan vakti ise yüzde 30’a varan oranda azalttığını ortaya koymuştur. Akıllı trafik ışıkları bugün dünyadaki birçok kentte kullanılıyor.
Akıllı park sistemleri
Özellikle kalabalık bir şehirde araç kullanan sürücülerin maruz kaldığı başlıca zorluklardan biri park sorunudur. ABD’deki yaklaşık her iki sürücüden biri araç park etmenin ne denli stresli olduğunu ifade ediyor, sürücülerin yaklaşık yüzde 30’u park yeri aramak için en az yarım saat harcadıklarını belirtiyor. Park yeri aramak için harcanan sürenin ABD’de yılda yaklaşık 17 saate denk düştüğünü ve New York’taki bir sürücünün aracını park etmek için her sene 140 litreden fazla yakıt harcadığını öne süren incelemelere rastlamak da mümkün. Bu vahim durumun yol açtığı çevresel etkileri ve yakıt maliyetini göz önünde bulundurduğumuzda park sorununu çözmek üzere akıllı teknolojilere başvurmak kaçınılmaz olacaktır.
Tıpkı akıllı trafik ışıklarında olduğu gibi akıllı park sistemlerinde de başrolde alıcılar bulunuyor. Bu alıcılar yardımıyla elde edilen verinin gerçek zamanlı olarak çözümlenmesi sayesinde sürücüler araçlarını oldukça etkili bir şekilde park edebiliyor. Böylelikle yukarıda sözünü ettiğimiz New Yorklu sürücünün neden olduğu çevresel etkinin dört kat azaltılabilmesi sağlanıyor. Söz konusu teknolojilerle yalnızca park yeri bulmak değil, ödeme işlemleri de hızlıca gerçekleştiriliyor. Son olarak, araçlarını kolaylıkla park edebilmek sürücülerin stres düzeyini azaltarak sakin bir sürüşü tercih etmelerine de imkan tanıyor.
