22 Mart 2023

Geleceğin akıllı yolları

Geleceğin akıllı yolları
Akıllı dönüşüm şehirleri ve ulaşımı şekillendirirken geleceğin akıllı yollarını da inşa ediyor. Giderek artan trafik sorununun önüne geçecek, sürdürülebilir ulaşıma imkan sunacak, geleceğin teknolojilerine zemin hazırlayacak akıllı yollar, daha güvenli, hızlı ve çevreci bir trafiğin işaretlerini sunuyor.  

Akıllı dönüşüm, günümüzün vazgeçilmez bir unsuru olarak tüm sektörleri ve hayatın pek çok alanını baştan aşağı biçimlendiriyor. Akıllı uygulamaların entegrasyonu sayesinde iş süreçleri daha etkili, hızlı ve verimli bir nitelik kazanıyor. Elbette yalnızca üretim faaliyetleri değil, kamu hizmetleri de dijitalleşme süreçleriyle uyumlulaştırılıyor.
Eğitim, sağlık, enerji, güvenlik gibi alanlarda dijital dönüşümün etkileri izlenebiliyor. Ulaşım ve kent planlaması da akıllı dönüşümle birlikte yeniden şekilleniyor. Dolayısıyla bu iki kamu hizmetinin kesişim noktalardan biri olan yolların ve yol teknolojilerinin de akıllı hale geldiği bir süreçten geçiyoruz. Peki, geleceğin akıllı yollarında bizleri neler bekliyor?

Nedir?
Akıllı telefonlara, saatlere, ev aletlerine aşinayız artık. Peki, bir yolu akıllı kılan nedir? Akıllı yollar ne işe yarar? Nesnelerin İnterneti (IoT) cihazları ile akıllı altyapıların birlikteliğinden doğan bu yolların, akıllı kentlerin en önemli bileşenlerinden biri olduğu ifade ediliyor. Söz konusu cihazlar arasında hız ölçümü yapabilen, hava ve yol koşullarına dair bilgi sunan alıcılar, gerçek zamanlı trafik yoğunluğu ölçümü yapabilen aletler, drone’lar ve radar teknolojileri bulunuyor. Tüm bunlar, trafiğe dair hem eş zamanlı hem de uzun vadeli çözümler üretmek için gerekli bilgileri bir araya getirebiliyor. Bununla birlikte, akıllı yolların gelişiminin otonom araç kullanımını hızlandıracağı ve çevre dostu trafiğe kapı aralayacağı da ifade ediliyor.

Ne işe yarar?
Akıllı yollar, hem trafik yoğunluğunu azaltmak için geliştirilen çözüm önerileri hem de güneş enerjili yol yapımına dair üretilen projelerle hava kirliliğinin azalmasını, ulaşımda alternatif enerji kaynaklarının kullanımını ve uzun vadede ulaşımın sürdürülebilir bir nitelik kazanmasını mümkün kılacak teknolojileri içeriyor.
 
Söz konusu teknolojiler, yaya ve bisikletlilerin güvenliğini artıracak adımları da kapsıyor. Akıllı alıcıların sağladığı etkin ışıklandırmalarla, okul çevreleri ve bisiklet güzergahları başta olmak üzere gerekli alanlarda güvenlik artırıcı önlemler alınarak kaza riskinin en aza indirilmesi sağlanıyor.
 
Akıllı teknolojiler trafikte sıklıkla kazalara sebebiyet veren alanları tespit ederek bu noktalardaki güvenlik zafiyetleri konusunda yetkililerin farkındalıklarını artırabiliyor.
 
Akıllı yollarda kullanılan gerçek zamanlı teknolojiler, trafik yoğunluğunu etkili bir biçimde yönetebilecek önlemler sunuyor. Bu teknolojilerle birlikte sürücüler alternatif güzergahlara yönlendirilebiliyor ve trafik ışıklarının sürelerinde değişiklik yapılarak mevcut yoğunluğun en aza indirilmesi sağlanıyor.
 
Akıllı teknolojiler, yollara dair gerçek zamanlı bilgi toplayarak bakım ve onarım işlemlerinin gecikmeksizin tamamlanmasını mümkün kılıyor. Önleyici bakıma imkan sunan bu teknolojiler sayesinde hem trafikte yaşanabilecek ani bir tıkanmanın hem de yolda oluşacak olası bir bozunumun sebep olabileceği kaza ve yaralanmaların önüne geçilebiliyor.

Akıllı yol uygulamaları
Akıllı Trafik Işıkları:Topladıkları gerçek zamanlı verilerle trafik yoğunluğunu tespit edebilen bu ışıklar, sürücülerin trafikte geçirdiği sürenin kısalmasına yardımcı oluyor. Böylelikle trafik akışı hızlanırken hava kirliliğinin artmasının da önüne geçiliyor.
 
Güneş Panelli Yollar: Yüzeyi güneş panelleriyle kaplanan bu yolların, trafikte bulundukları süre zarfında araçların enerji üretmelerini sağlayarak geleneksel yakıtlara duyulan ihtiyacı azaltması ve ulaşımın sürdürülebilir dönüşümünü sağlaması gündemde. Yerleştirilen güneş panelleri sayesinde üretilen enerjiyle trafik ışıklarının aydınlatılması ve elektrikli taşıtların şarj edilmesi hedefleniyor.
 
Akıllı Güvenlik Teknolojileri: Akıllı yol teknolojilerinin bir diğer uygulama alanını, sürücüler için tehlike arz eden güzergahları güvenli hale getirecek ekipmanların üretimi oluşturuyor. Bunlardan biri olan çarpışma önleyici araç sistemi Hindistan’da pek çok ölümlü kazaya sebebiyet veren bir noktaya yerleştirilerek görüş açılarının kapandığı durumlarda da alıcılarla karşıdan gelen aracı tespit ederek sürücüleri uyarıyor.
 
Şarj Eden Yollar: Elektrikli araçlar, trafiğin geleceğinin en önemli ögelerinden biri. Bu durum, söz konusu araçların gerektirdiği altyapının oluşturulmasını da zorunlu kılıyor. Bu noktada elektrikli araçlarla akıllı yol teknolojilerini buluşturan uygulamalar devreye giriyor. Örneğin, İsveç’teki bir projede asfaltın altına yerleştirilen alıcılarla elektrikli araçların şarj edilmesi sağlanıyor.
 
Otokar’dan gelişmeler
 
Alternatif yakıtlı araçlar, akıllı otobüsler ve sürücüsüz araçlar üzerine araştırma geliştirme çalışmaları yürüten Otokar, toplu ulaşım sektöründe geleceği şekillendirmeye devam ediyor. Otokar'ın KoçSistem ve İsbak işbirliğiyle yürüttüğü Comosef projesi 2016 yılında tamamlanmıştı. 4 yılda geliştirilen proje ile akıllı otobüsler birbirleriyle, yol kenar üniteleri ve trafik sinyalizasyon sistemiyle konuşur duruma getirildi.
7 ayrı ülkeden 21’den fazla iş ortağı katılımıyla yürütülen Comosef projesinde, Türkiye konsorsiyumu araç üstü demoyu gerçekleştiren tek konsorsiyum olma özelliğini taşıyarak Avrupa’da başarılı uygulamalar arasında gösterilmiştir.